
پیوست 3 ایمنی و ضوابط بهرهبرداری و نگهداری از سیستم لولهکشی گاز
پ-٣-١ کلیات
علاوه بر رعایت مفاد مندرج در فصول ١٧-١٧، ٧-٨ و١٧-٩رعایت موارد ذیل الزامى است.
الف- تأمین هوای مورد نیاز برای احتراق و خروج محصولات احتراق کلیه وسایل گازسوزى که درحدود شمول مقررات ایمنى این مبحث قرار مىگیرند، باید الزامات مبحث چهاردهم مقررات ملى ساختمان و آیین نامه طراحى و اجراى دودکش از انتشارات مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن را رعایت نمایند.
تبصره: در طراحى، نصب و راهاندازى دودکشهای وسایل گازسوز باید به دستورالعمل کارخانه سازنده محصول گازسوز استاندارد مراجعه نمود.
ب-١ ستفاده از و سایل ایمنی زیر چنانچه با استاندارد ملى یااستانداردهاى معتبر جهانى مطابقت داشته باشد، توصیه مىشود.
گازیاب یا آشکار ساز گاز طبیعى
آشکارساز گاز منواکسید کربن
شیر خودکار قطع جریان گاز اضافى
شیر خودکار قطع گاز حساس در مقابل زلزله
نحوه نصب وانتخاب محل نصب وسایل ایمنى یاد شده فوق باید توسط کار شنا سان متخصص مرتبط صورت پذیرد.
پ-٣-٢ بهرەبرداری و نگهداری از تأسیسات و تجهیزات
در این بخش از مقررات، پیشبینیهای ایمنی مربوط به اجراى لولهکشى گاز مشترکین عمده شرح داده میشود. بدیهی است این مقررات نمىتواند شامل مقررات جامع ایمنى باشد.
پ-٣-٢-١ بازرسی جهت پیدا کردن محل نشت گاز
برای تجسس و پیدا کردن محل نشت گاز به هیچ وجه نباید از کبریت، شمع، فندک، و هرگونه شعله دیگر استفاده شود، برای انجام این منظور بایداز وسائل مناسب نشان دهنده نشت گاز استفاده به عمل آید یا اینکه باید محل اتصال لولهها و سایر نقاط مشکوک به نشت گاز را با آب و صابون و یا مایع مشابه آن مورد آزمایش قرار داد.
پ-٣-٢-٢ اقدامات فوری در موارد نشت گاز
در صورتی که در اثر بازرسی معلوم شدکه گاز در داخل ساختمانى بخش شده ا ست، حتیالامکان باید اقدامات زیر را فوراً و هم زمان انجام داد:
الف: اطاق، ساختمان و یا محوطه آلوده به گاز از کلیه ساکنین آن تخلیه گردد.
ب: درها و پنجرههای محلی را که گاز در آن جمع شده است، باز کرده و با استفاده از حوله مرطوب جریان خروج گاز را تسریع نمود.
پ: از هر گونه امکانات برای از بین بردن کلیه منابع تولید احتراق باید استفاده شود. دقت کردد که از کشیدن سیگار، روشن کردن کبریت، قطع و وصل کلیدها و وسایل برقی یا باز کردن در کورهها و غیره جلوگیرى به عمل أید. درصورت امکان جریان اصلى برقى از محل دورترى قطع شود تا کلیدهای خودکار برقی نیز در محوطه خطرناک نتوانند به طور خودکار عمل نمایند.
در چنین مواقع اضطرارى در صورت لزوم میتوان از چراغ قوه دستى که در خارج از محیط ألوده روشن شده باشد، استفاده نمود.
ت: جریان گاز به محوطه مربوط قطع شود.
ث: ساختمانهای مجاور نیز از نظر آلوده شدن به گاز بازرسی ردد.
ج: مراتب به شرکت ملی گاز ایران اطلاع داده شود.
پ-٣-٢-٣ استعمال دخانیات و بکار بردن شعله باز
هنگام کار بر روی لولههایی که قبلاً محتوی گاز بوده و یا دارای گاز میباشند، باید از کشیدن سیگار، به کار بردن شعله گاز، فانوس و به طور کلی به کار بردن هر نوع وسیلهای که تولید احتراق یا حرارت کند و همچنین از انجام عملیات جوشکارى اکیداً اجتناب شود مکر اینکه قبلاً احتیاطهای ایمنی لازم برای جلوکیرى از خطر آتش سوزى به عمل آمده باشد.
پ-٣-٢-۴ وقفه در کار
در مواردى که در کار تعمیرات یا تغییرات برروى یک سیستم لولهکشى موجود وقفهای بیش آید، قبل از ترک محل باید شرایط سیستم را به وضع بدون خطری دراورد.
پ-٣-٢ -۵ قطع شدن گاز
الف - قبل از قطع جریان گاز سیستم لولهکشى جز در مواقع اضطرارى و فورى باید تمام مصرف کنندگان را که از آن شبکه استفاده میکنند از قطع جریان گاز مطلع نمود.
ب - شیر اصلى لوله را قبل از بستن شیرهای کلیه مشعلها و پیلوتهائی که از آن لوله گاز میکیرند نباید بست مگر در موارد اضطرارى و فورى، یس از بستن شیر اصلى باید از طریق آزمایش اطمینان حاصل نمود که جریان گاز کاملاً قطع شده است.
این آزمایش را میتوان با تحت نظر گرفتن شماره انداز کنتور و یا با استفاده از یک فشارسنج یا وسیلهای مشابه آن انجام داد.
در صورت وجود چند کنتور باید دقت نمود که حتماً شیر گاز مربوط به کنتور موردنظر بسته باشد برای باز کردن مجدد گار باید پیشبینیهای مذکور به عمل آید.
پ-٣-٢-۶ تغییرات در سیستمهای لولهکشى موجود
تغییرات در سیستمهای لولەکشى موجود باید هنگامی انجام گیرد که اطمینان حاصل شود جریان گاز به آن سیستم کاملاً قطع شده است. در اجراى این تغییرات باید به شرایط انجام کار، طول لولهای که باید گازآن تهویه شود، فشار سیستم مربوطه وغیره توجه کافی مبذول کردد.
گرفتن انشعاب جدید به وسیله جوشکارى از سیستم لولهکشى گاز در حال کار و یا اتصال وسایل مورد نیاز به شرطی که این کار طبق روش صحیح و به وسیله افرادى متخصص وکاملاً مجرب و کار آزموده و با اطلاع و مجوز اداره گاز ناحیه انجام گیرد، مجاز مىباشد.
پ-٣-٢-٧ پیشبینیهای ایمنی برای جلوکیری از اشتعال اتفاقى در ضمن انجام تغییرات در سیستم لولهکشى
در مواردی که اشتعال مخلوط گاز و هوا در محوطه ممکن است باعث آسیب رساندن به افراد یا اموال شود باید احتیاطهای لازم برای جلوگیرى از چنین اشتعال یا انفجار به عمل آید. در ادامه چند نمونه از این موارد برای مثال شرح داده میشود.
الف- از استعمال دخانیات واستفاده از شعله باز در آن محوطه جلوگیرى به عمل آید.
ب- دو طرف محل بریده شده از لولههای گاز را به وسیله یک نوار اتصال فلزى به یکدیکر وصل نمانید.
پ- برای جلوگیرى از ایجاد جرقه در اثر الکتریسیته ساکن طبق نظر متخصصین مربوطه احتیاطهای لازم به عمل آید.
ت- آتش خاموش کنهای دستى با ظرفیت و اندازه مناسب تهیه و در نقاطى که در دسترس همه افراد آن محوطه باشد نصب شود.
پ-٣-٢-٨ تخلیه هوا، تزریق گاز و راهاندازى
تخلیه هوا، تزریق گاز و راهاندازى باید مطابق با دستور العمل شرکت ملى گاز ایران صورت گیرد.