
5-12 وسایل و سازههای حفاظتی
۱-۵-۱۲ کلیات
۱-۱-۵-۱۲ در طراحی و اجرای قسمتهای مختلف وسایل و سازههای حفاظتی که تحت تاثیر بارهای مختلف قرار میگیرد باید مفاد مبحث ششم مقررات ملی ساختمان (بارهای وارده بر ساختمان ) رعایت شود.
۲-۵-۱۲ جان پناه و نرده حفاظتی موقت
۱-۲-۵-۱۲ حفاظی قائم که باید برای جلوگیری از سقوط افراد در موارد مندرج در بند 12-2-3-1 با ارتفاع سقوط بیش از ۱۲۰ سانتیمتر، نصب شود.
۲-۲-۵-۱۲ ارتفاع نرده حفاظتی موقت از کف طبقه یا سکوی کار نباید از ۹۰ سانتیمتر کمتر و از ۱۱۰ سانتیمتر بیشتر باشد.
مجری موظف است با رعایت این بازهها و با توجه به نوع کار محل نصب، ارتفاع و سایر عوامل تاثیر گذار ارتفاع ایمن نرده حفاظتی موقت را تعیین کند.
ارتفاع نرده حفاظتی موقت راه پله و سطوح شیبدار نباید از ۷۵ سانتیمتر کمتر و از ۸۵ سانتیمتر بیشتر باشد.
۳-۲-۵-۱۲ نرده حفاظتی در فواصل حداکثر ۲ متر باید دارای پایههای عمودی باشد و ساختمان و اجزای سازه آن با توجه به مفاد مبحث ششم مقررات ملی ساختمان بارهای وارد بر ساختمان و مفاد آییننامه بارگذاری پلها نشریه ۱۳۹ سازمان برنامه و بودجه کشور دارای چنان مقاومتی باشد که بتواند در مقابل نیروها و ضربههای وارد در تمام جهات مقاومت کند. به علاوه نرده باید مقاومت لازم را برای مواقعی که در معرض برخورد با وسایل نقلیه و سایر وسایل متحرک قرار میگیرد داشته باشد.
۴-۲-۵-۱۲ در اجزای نرده حفاظتی از جمله با خور نرده بالایی و نرده میانی، نباید قسمتهای نیز و برنده وجود داشته باشد.
۳-۵-۱۲ پاخور حفاظتی
۱-۳-۵-۱۲ حفاظی قرنیز مانند به ارتفاع ۱۵ سانتیمتر که باید در طرف باز سکوهای کار و سایر محلهای مندرج در بند ۱۲-۲-۳-۱ برای جلوگیری از لغزش و ریزش ابزار کار و مصالح ساختمانی نصب شود. پاخور باید از چوب یا مواد پلاستیکی مناسب به ضخامت حداقل ۲٫۵ سانتیمتر باشد. در صورت استفاده از ورق فولادی لبههای آن نباید تیز و برنده باشد.
4-5-12 راهرو سرپوشیده موقت
۱-۴-۵-۱۲ سازهای حفاظتی که به صورت موقت در پیاده روها یا سایر معابر عمومی برای جلوگیری از خطرهای ناشی از پرتاب شدن مصالح وسایل و تجهیزات ساختمانی احداث میشود.
۲-۴-۵-۱۲ ارتفاع راهروی سرپوشیده نباید کمتر از ۲٫۵ متر و عرض آن نباید کمتر از ۱٫۵ متر باشد. در صورتی که عرض پیاده روی موجود کمتر از ۱٫۵ متر باشد در این صورت عرض راهروی سرپوشیده باید هم عرض پیاده رو باشد. راهرو سر پوشیده باید فاقد هرگونه مانع باشد.
۳-۴-۵-۱۲ سقف راهرو و سایر قسمتهای آن باید چنان طراحی و اجرا شود که با توجه به مفاد مبحث ششم مقررات ملی ساختمان بارهای وارد بر ساختمان توانایی تحمل هرگونه ریزش و سقوط احتمالی مصالح ساختمانی را داشته باشد.
۴-۴-۵-۱۲ لبههای بیرونی سقف راهرو باید دارای دیواره شیبداری از چوب یا فولاد مقاوم به ارتفاع حداقل ۱ متر باشد. این حفاظ باید در سمت لبه بیرونی سقف راهرو حداقل ۳۰ و حداکثر ۴۵ درجه به سمت بیرون زاویه داشته باشد.
۵-۴-۵-۱۲ در صورت استفاده از تختههای چوبی در سقف راهرو ضخامت آنها باید حداقل ۵ سانتیمتر باشد و به ترتیبی در کنار هم قرار داده شود که از ریزش مصالح ساختمانی به داخل راهرو جلوگیری به عمل آید. استفاده از مصالح غیر مقاوم مانند توری سیمی، گونی و از این قبیل ممنوع است. در هر صورت باید تدابیری اتخاذ شود تا از ریزش هرگونه ابزار مواد و مصالح آب و ضایعات از سقف و دیوارههای بیرونی راهروی سرپوشیده جلوگیری گردد.
۶-۴-۵-۱۲ اطراف راهروی سرپوشیده موقت که در مجاورت کارگاه ساختمانی قرار دارد، باید دارای حصار حفاظتی موقت به ارتفاع لازم مطابق مشخصات و ویژگیهای مذکور در بخش 12-5-9 باشد.
۷-۴-۵-۱۲ راهروی سرپوشیده طبق مفاد آییننامه ایمنی ساختمان کارگاهها مصوب شورای عالی حفاظت فنی باید دارای ۵۰ تا ۱۰۰ لوکس روشنایی در شب و روز باشد.
5-5-12 سرپوش حفاظتی
۱-۵-۵-۱۲ پوششی که برای جلوگیری از آسیب ناشی از سقوط اشیا در دیواره اطراف ساختمان در حال احداث نصب میشود. سرپوش حفاظتی باید چنان طراحی و ساخته شود که در برابر نیروهای وارد مقاوم باشد و در اثر ریزش مصالح یا ابزار بر روی آن خطری متوجه افراد تجهیزات و مستحدثاتی که در زیر آن قرار دارد نشود.
۶-۵-۱۲ پوشش موقت فضاهای باز
۱-۶-۵-۱۲ کلیه پرتگاهها و دهانههای باز در قسمتهای مختلف کارگاه ساختمانی که احتمال خطر سقوط افراد را در بر دارد باید تا زمان محصور شدن یا پوشیده شدن نهایی با نصب حفاظها، پوششها و نردههای دائمی و اصلی یا نردهها با پوششهای موقت به طور محکم و مناسب حفاظت شود.
۲-۶-۵-۱۲ پوشش حفاظتی موقت باید دارای ویژگیهای زیر باشد.
الف: در دهانههای باز با ابعاد کمتر از ۴۵ سانتیمتر تختههای چوبی با ضخامت حداقل ۲٫۵ سانتیمتر
ب: در دهانههای باز با ابعاد بیشتر از ۴۵ سانتیمتر تا ۲٫۵ متر تختههای چوبی با ضخامت حداقل ۵ سانتیمتر
پ: در صورت استفاده از پوششهای فولادی این پوشش باید از مقاومت لازم برخوردار باشد.
۳-۶-۵-۱۲ برای جلوگیری از ریزش مصالح و ابزار همچنین حفظ محیط زیست و زیبایی سیمای شهر جداره خارجی ساختمان در دست احداث باید با استفاده از پردههای برزنتی یا پلاستیکی با مقاومت کافی پوشانده شود.
۷-۵-۱۲ سقف موقت
1-7-5-12 سقف موقت که به صورت سکوی کار استفاده میشود باید از تختههای چوبی با ضخامت ۵ سانتیمتر و پهنای ۲۵ سانتیمتر باشد. این تختهها باید بطور محکم به هم بسته شود. به علاوه فاصله تکیهگاه تختهها نباید بیشتر از ۲٫۴۰ متر باشد.
۸-۵-۱۲ تور ایمنی
۱-۸-۵-۱۲ در جایی که نصب سکوی کار و نرده حفاظتی در ارتفاع بیش از ۳٫۵۰ متر امکان پذیر نباشد. برای جلوگیری از سقوط افراد باید با رعایت موارد زیر از تورهای ایمنی استفاده شود:
الف: تور ایمنی باید در فاصله و شرایطی که تولید کننده آن مشخص کرده است. نصب شود. به نحوی که در فاصله حداقل ۲٫۴۰ متر و حداکثر ۴٫۶۰ متر پایینتر از سطح مینا نصب شود تا در صورت سقوط کارگران امکان اصابت آنها به اجسام سخت وجود نداشته باشد.
ب: برپایی و نصب تور ایمنی همچنین جمعآوری و برچیدن آن باید توسط شخص دارای صلاحیت و با استفاده از پیکربند و طناب مهار صورت گیرد تور ایمنی قبل از استفاده و در مدت بهرهبرداری باید به طور مستمر توسط شخص دارای صلاحیت بازرسی و کنترل شود. استفاده از تورهای فرسوده و آسیب دیده در هر شرایطی ممنوع است.
پ: در استفاده و برپایی و نصب تور ایمنی رعایت مفاد آئیننامه ایمنی کار در ارتفاع مصوب شورای عالی حفاظت فنی الزامی است.
9-5-12 حصار حفاظتی موقت
۱-۹-۵-۱۲ سازهای موقت که برای حفاظت از کارگاه ساختمانی و جلوگیری از ورود افراد متفرقه و غیر مجاز به داخل محدوده کارگاه ساختمانی ساخته و برپا میشود.
2-۹-۵-۱۲ ارتفاع حصار حفاظتی موقت از کف معبر عمومی با فضای مجاور آن نباید کمتر از ۱٫۹۰ متر باشد.
3-۹-۵-۱۲ حصار حفاظتی موقت باید در فواصل حداکثر ۲ متر دارای پایههای قائم باشد و ساختمان و اجزای آن باید با توجه به شرایط زیر، طراحی، ساخته و برپا شود:
الف: بار طراحی برای محلهای دارای احتمال برخورد خودروهای عبوری با حصار حفاظتی موقت باید با توجه به ضوابط و مقررات آئیننامه بارگذاری پلها "حفاظت از وسایل نقلیه و تامین ایمنی عابران پیاده" نشریه شماره ۱۳۹ سازمان برنامه و بودجه کشور تعیین شود.
ب: مصالحی که در ساخت حصار حفاظتی موقت استفاده میشود باید فاقد اجزا یا گوشههای تیز و برنده باشد تا در صورت تماس با برخورد عابران با کارگران با حصار برای آنها حادثهای رخ ندهد.